vikipedi:engelleme politikası ne demek?
Eğer bir hizmetli veya bürokrat, yetkisindeki fonksiyonlardan birini
kullanacaksa o fonksiyona ait Vikipedi politikasına uymak zorundadır.
Ayrıca, işlemi uygularken, ilgili politikanın hangi maddesine göre
uyguladığını belirtmesi <u>gereklidir</u>.
Aşağıdaki engelleme kuralları ve diğer Vikipedi
politikalarında
geçen engelleme kural veya ibareleri dışındaki herhangi bir nedenden
dolayı hiç kimse engellenemez. Engellemelere itirazınız varsa bu
sayfanın en altındaki ilgili başlığı okuyun. Engellemeyi yapan hizmetli
dışında bir hizmetliden engellemeyi kaldırmasını istemeyin, bunun yerine
engellemeyi yapan hizmetli ile konuşun. Aşağıda da belirtildiği gibi,
hiçbir hizmetli bir diğer hizmetlinin yaptığı bir engellemeyi,
engellemeyi yapan hizmetli ile tartışıp bir orta yol bulmadan
kaldıramaz.
Engelleme kuralları
- <u>Küfürlü değişiklik</u> - Herhangi bir Vikipedi sayfasında
küfürlü değişiklik yapan dinamik IP adresi en fazla 24
saatliğine engellenir. Herhangi bir Vikipedi sayfasında küfürlü
değişiklik yapan statik IP adresi veya kullanıcı en az 24
saatliğine engellenir. Eğer eyleme devam ederse daha uzun süreliğine
engellenebilir.
- <u>Karşıtlık ve rahatsızlık vermek</u> - Vikipedi’nin genel
yönetmeliklerine karşı davranan, ısrarla ve sürekli belli kişi veya
kişilere saldırıda bulunan, yanıltıcı değişikliklerde bulunan ve bu
davranışı nedeniyle uyarılmasına rağmen devam eden, tacizde bulunan
IP adresleri engellenir. Engellemeden önce kullanıcı en az bir kez
uyarılmalıdır. Dinamik IP adresleri en fazla 24 saatliğine, statik
IP adresleri ve kullanıcılar ise genellikle önce 24 saatliğine
engellenir. Eğer 24 saat sonunda eylemlerine devam ederlerse daha
uzun süreliğine engellenebilirler. Eğer engellenen bir kullanıcı
yeni bir kullanıcı adı ile bahsi geçen eylemlere devam ederse ve
devam edeceğini belirtirse (“Beni engelleyemezsiniz!!!” gibi), bu
yeni kullanıcı adı da engellenir. Bu kural nedeniyle yapılan
engellemelerin bir kısmı tartışmalı olabilir.
- <u>Botlar</u> - Topluluk tarafından onay almamış veya
standartlara uymayan botlar ilk kez en fazla 24 saatliğine
engellenir. Eğer botun operatörü gerekli değişikliği yapmaz veya
topluluk tarafından onay alınmamış olmasına rağmen botu çalıştırmaya
devam ederse bot daha uzun süreliğine engellenebilir.
- <u>Yoğun geri dönüş</u> - ihlal eden
kullanıcılar engellenebilirler. 24 saat içerisinde bir sayfayı üçten
fazla (dört ve üzeri) geri döndüren kullanıcı hizmetliler tarafından
en fazla 24 saatliğine engellenebilir. Aynı kullanıcı tarafından
ihlalin tekrarı halinde bu süre uzatılabilir. Birden çok
kullanıcının ihlal ettiği
durumlarda hizmetliler taraflara eşit davranmalıdır. Eğer hizmetli
bir kişiyi ihlali
nedeniyle engelleyecekse, engellemeden önce söz konusu kullanıcıyı
uyarması tavsiye edilir. Eğer bu nedenle engellenen bir hizmetli
ise, söz konusu hizmetli kendisine konan engellemeyi kaldıramaz.
- <u>Vandalizm</u> - Hizmetliler
yapan IP adreslerini,
takdirlerine göre engelleyebilirler. Dinamik IP adresleri için bu
nedenle konulan bir engelleme en fazla 24 saatlik olmalıdır. Statik
IP adresleri içinse ilk olarak 24 saatliğine engelleme konulur, eğer
söz konusu kişi vandalizme devam ederse süre uzatılabilir. ‘Sadece’
vandalizm yapan kullanıcılar ise statik IP adresleri için geçerli
olan şekilde engellenebilir. Fakat, kullanıcıların hata sonucu
yaptığı düşünülen vandalizmler bu kapsama alınmaz.
- <u>Kullanıcıyı veya kullanıcıları tehlikeye sokan tehditler</u>
- Vikipedi içinde ya da dışında, biri ya da birileri diğer bir
Vikipedi yazarını siyasi, dinî ya da devlet organları veya işvereni
benzeri kurumlara şikâyet etmek yönünde tehdit eder ya da eylemde
bulunursa, eylemi yapan kişi engellenir. Böyle bir durumu fark eden
hizmetli, eylemi yapan kullanıcının erişimini anında engellemelidir.
- <u>Kullanıcıların kişisel bilgilerini kişilerin onayı olmaksızın
yayımlamak</u> - Herhangi bir kullanıcının kişisel bilgilerini
onlardan izinsiz yayımlayan kullanıcılar, olayın boyutu ve önemine
göre hizmetlinin uygun gördüğü bir zaman dilimi için, süresiz dâhil,
engellenebilirler.
- <u>Israrla telif ihlali ve intihal</u> - Başkalarının
çalışmalarını izinsiz veya kaynak göstermeksizin Vikipedi'de
kullanmak kabul edilemez bir davranıştır. Telif haklarının ihlali
veya intihal ciddi bir ahlaki ve yasal sorundur. Eğer iyi niyetle
davranılıyorsa ve durum belirsizse durum çözülünceye ve Vikipedi'de
söz konusu içeriğin kullanılıp kullanılamayacağı netleşinceye kadar
kullanıcıların içeriği çıkarmaları gerekir. Israrla,
uyarıldıktan sonra, telif hakları bakımından tartışmalı içerikleri
ekleyen kullanıcı veya anonim IP'ler, projenin zarar görmemesi için
engellenebilir. Fakat bu konuda hizmetlilerin dikkatli davranması ve
iyi niyetle hareket eden, bu tür davranışları tamamen hata sonucu
gerçekleştiren kullanıcıları (veya anonim IP'leri), hemen engellemek
yerine, gerektiği biçimde bilgilendirmesi ve uyarması gerekir.
- <u>Kullanıcı adları</u> - Bilerek yanıltıcı, küfür veya hakaret
içeren veya kışkırtıcı (provokatif) vb. uygunsuz kullanıcı
isimlerine izin verilmez ve gerektiğinde hizmetliler bu tür
kullanıcı isimlerine sahip hesapları engelleyebilir. Bu nedenle
engellenen kullanıcıların IP adresleri otoblokta tutulmalıdır.
()
- <u>Topluluğun sabrını zorlayan ve topluluğa karşı sorun çıkaran
kullanıcılar</u> - Topluluğun, Vikipedi'nin beş temel taşına
dayanan görüşlerine karşı çıkan veya vandalizm olarak
tanımlanamayacak şekilde topluluğu rahatsız edici davranışlarda
bulunan, yukarıdaki kriterlere uymasa da toplulukta şikâyet veya
gerilime neden olan kullanıcılar, ilk seferliğine 24 saatten fazla
olmaması kaydıyla engellenebilir. Engellemeden önce söz konusu
kullanıcının bu maddeden haberdar edilip uyarılması şarttır. Bu çok
tartışmalı ve subjektif algılanabilecek bir madde olduğu için,
hizmetliler herhangi bir kullanıcıyı bu nedenle engellemeden önce
iyi düşünmeli ve topluluğun genel fikrinin engellenmesi yönünde
olduğundan emin olmalıdır. Çoğunlukla hizmetlilerin, eğer
topluluktaki birçok kişiden söz konusu kullanıcı hakkında şikayet
alırlarsa bu maddeyi uygulamaya koymaları rica olunur. Ayrıca bir
kullanıcı bu madde neden gösterilerek engellendiğinde olayın
'a
eklenmesi, hizmetlinin konuyu detaylıca anlatması ve gerektiğinde,
eğer topluluktan şahsın engelinin kaldırılması yönünde bir tepki
gelirse, engellemeyi kaldırması gerekir.
- <u>Anonim ve açık proxyler</u> - Hizmetliler anonim proxyleri
(vekil sunucu) süresiz engelleyebilirler, buna izin verilmiştir ve
hatta bu davranış teşvik edilir.
- <u>Temel içerik politikalarını ısrarla ihlal etmek</u> -
Uyarıları dikkate almayarak ısrarlı biçimde Vikipedi'nin (,
ve )
ihlal eden kullanıcılar engellenebilirler. Bu sebeple engelleme
yapılması için kullanıcının daha önce en az iki kez uyarılmış olması
ya da herhangi bir politika ihlali yüzünden daha önce engellenmiş
olması gereklidir.
- <u>Diğer politika ve yönergelerde geçen engelleme kural ve/veya
ibareleri</u> - Diğer (yani dışındaki)
Vikipedi
politikalarında yer
alan engelleme kuralları veya ibareleri sebebiyle herhangi bir
kullanıcı veya IP adresi, ilgili politikada geçen söz konusu kural
veya ibaredeki şekilde engellenebilir.
Notlar
- Bu kurallar yazıldıktan sonrası için geçerlidir. Daha önceki
eylemlerden dolayı bu kurallar sebep gösterilip engelleme yapılamaz.
- <u>Hiçbir hizmetli kişisel sebeplerden, Engelleme Politikasında
belirtilmeyen bir sebepten veya keyfi olarak hiçbir kullanıcı veya
anonim IP adresini engelleyemez.</u> Buna, özel durumlar
dışında, kullanıcının veya IP adresinin engellenme talepleri de
dahildir. Kullanıcı ve IP adreslerinin kişisel sebeplerden,
Engelleme Politikasında belirtilmeyen bir sebepten veya keyfi
olarak kendilerinin engellenmesini hiçbir hizmetliden talep
etmemeleri rica olunur.
Engelleme talepleri
Engellenmesi gerektiğini düşündüğünüz kullanıcıyı ya da IP adresini
sayfasında
gerekçesiyle birlikte listeleyin.
Birisi yanlışlıkla engellendiğinde
Zaman zaman, hizmetlilerin dikkatsizliği ve kötü niyet taşımayan kişisel
hataları nedeniyle, zaman zamansa daha önceden engellenmiş dinamik bir
IP'nin başka bir kullanıcı tarafından kullanılıyor olması nedeniyle,
kullanıcılar yanlışlıkla engellenmiş olabilir. Bu durumda en iyi yol,
engeli koymuş gözüken hizmetliye veya aktif gözüken herhangi bir
hizmetliye durumu e-mail yoluyla bildirmektir. Hizmetlilerin bir
listesini
bulabilirsiniz.
Engellemenin kullanılamayacağı durumlar
Bir tartışmada avantaj kazanmak için engelleme fonksiyonunun
kullanılması yasaktır. Hizmetliler, herhangi bir tartışmada kendileriyle
beraber bulunan herhangi bir kullanıcıyı engelleyemezler.
Ayrıca iyi niyet ile hareket etme ihtimali olan kullanıcılara karşı
engelleme fonksiyonu kullanılmadan önce iki kez düşünülmelidir.
Vikitatil vb. nedeniyle hizmetlinin kendi kendisini engellemesi veya
yine aynı nedenle engelleme talep eden bir kullanıcıyı engellemesi
yasaktır.
Bir engellemeye itirazınız varsa...
Eğer bir hizmetli başka bir hizmetlinin yaptığı engellemeye itiraz
ederse, her şeyden önce engellemeyi yapan hizmetli ile konuşmalıdır.
Örnek itiraz nedenleri:
- Kullanıcının engelleme politikası ihlal edilerek engellenmesi,
- Engelleme nedeninin artık var olmaması.
<u>Herhangi bir kullanıcının engelini, engelleyen hizmetli ile
görüşmeden kesinlikle kaldırmayın!</u>
Orijinal kaynak: vikipedi:engelleme politikası. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler